İnanç YILDIZ/DİYARBAKIR
TMMOB deprem bölgelerinde incelemeler gerçekleştirdi. Rapor hazırlayacak TMMOB öncesinde Diyarbakır’da açıklama yaptı. TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, siyasi iktidarın yaşananlardan ders çıkarmadığını belirterek, geçici barınma alanlarının tamamlanması çağrısı yaptı.
Kahramanmaraş merkezli depremden 11 il etkilendi. 6 ve 7 Şubat’ta Pazarcık ve Elbistan’da 7.6 ve 7.7 büyüklüğünde gerçekleşen ardından 20 Şubat’ta Hatay Defne ve Samandağı’nda peş peşe gerçekleşen 6.8 ve 5.4 büyüklüğündeki depremlerde AFAD’ın verilerine göre; şu ana kadar 49 bin kişinin yaşamını yitirdiği açıklandı.
TMMOB oluşturduğu heyetle deprem bölgelerinde incelemeler yaptı. TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz ve bağlı oda başkanları ile yönetim kurulu üyelerinin aralarında olduğu heyet, geçtiğimiz çarşamba gününden bu yana Mersin, Adana, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Adıyaman’ın il ve ilçe merkezlerini ziyaret ederek yıkımın yapıldığı alanlarda incelemeler gerçekleştirdi. Program kapsamında Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, Arsuz Belediye Başkanı Asaf Güven, Defne Belediye Başkanı İbrahim Güzel ve Samandağ Belediye Başkanı Refik Eryılmaz ile de görüşmelerde bulunan heyet, bu il ve ilçelerinin güncel sorun ve ihtiyaçlarını dinlendi. Heyet ayrıca bu süre zarfında Mersin, Adana, İskenderun, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Adıyaman ve Diyarbakır İl Koordinasyon Kurullarıyla toplantı yaptı. Diyarbakır’a gelerek gerçekleştirdikleri ziyaretlere dair açıklama yapan heyet, bugün de Malatya’da inceleme ve temaslarda bulunduktan sonra Ankara’ya geri dönecek. Heyet ilerleyen günlerde deprem bölgelerine dair kapsamlı bir rapor açıklayacak.
“YIKIM VE CAN KAYBININ NEDENİ HAZIRLIKSIZLIK”
Diyarbakır’da Elektrik Mühendisleri Odası Şube binasında heyet adına açıklama yapan TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, yıkımın ve can kaybının bu kadar yüksek olmasının altında depreme hazırlıklı olunmaması gerçeğinin yattığını söyledi. TMMOB’un ülkedeki yapı stokunun depreme dayanıksızlığını, yapı denetim sistemindeki çarpıklığı ve afet, acil durum, risk yönetimi konusundaki yetersizlikleri dile getirdiğini ifade eden Koramaz, “Ülkeyi yönetenlerse bu sözlerimize kulak vermek yerine yıllarca sorunu daha da büyütecek adımlar attılar. Deprem vergilerini bütçe açıklarını kapatmak için kullandılar. Kentsel dönüşüm deprem riski yüksek alanları yenilemek yerine yeni rant alanları yaratmak için kullandılar. Şehirlerdeki acil durum toplanma alanlarını ve yeşil alanları imara açtılar. TMMOB’yi mesleki denetim süreçlerinden dışladılar. Yapı Denetim sistemini tamamen şirketlerin insafına terk ettiler. Mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı eğitimini kabul edilemez bir hale getirdiler. Tüm bu anlayışın sonucunda yaşadığımız bir doğa olayı, büyük bir toplumsal felakete dönüştü” diye konuştu.
“AFET SONRASI ZAFİYETLER CANLARI DAHA FAZLA YAKTI”
Afet sonrasında arama kurtarma çalışmalarında yaşanan zafiyetlerinin canlarının daha fazla yanmasına neden olduğunu dile getiren Koramaz, “Binlerce kişi günlerce enkaz altında kurtarılmayı bekledi. Depremzedeler enkaz altındaki yakınlarını kurtarabilmek için ne bir arama kurtarma timine, ne de gerekli teçhizata ulaşabildiler. AFAD’ın yetersizliğine ve beceriksizliğine, bir yardım kuruluşu olmaktan çıkartılarak bir şirket haline dönüştürülen Kızılay’ın skandalları eklendi. Depremzedeler haftalarca çadır beklerken, Kızılay’ın elindeki çadırları şirketlere ve yardım kuruluşlarına pazarladığı ortaya çıktı” dedi.
“FELALET SONRASI SORUMLULUK KABUL EDİLMEDİ”
İktidar partilerinin ve yandaş gazetelerinin bu dönemde bile felaketin sorumluluğunu kabul etmek yerine TMMOB’u karalamaya çalıştığına dikkat çeken Koramaz, “Önce çürük binalara TMMOB ve Odaların göz yumduğu yalanını servis ettiler. TMMOB’nin mesleki denetim yapmasının bizzat iktidar tarafından yasalarla engellendiği ortaya çıkınca bunun yerine TMMOB’nin kentsel dönüşüm uygulamalarına engel olduğu yalanına sarıldılar. Bunun da gerçeklerle uzaktan yakından ilgili olmadığını biliyorlar aslında. Biz bugüne kadar bütün açıklamalarımızda kentsel dönüşümün amacının deprem riski yüksek alanların güvenliğinin artırılması amacıyla kullanılması gerektiğini dile getirdik. Yoksulları kent merkezlerinden uzaklaştırma amaçlı, şehircilik ilkelerine uymayan yerleşimler yerine kentlerin dokusuna uygun, demografik ve kültürel yapıyı bozmayan güvenlikli yapılar inşa edilmesi gerektiğini söyledik. Siyasi iktidar ise bu süreci, deprem riski yüksek alanlara değil, rantı yüksek alanlara öncelik veren, kentsel dokuyu tahrip eden bir anlayışla yandaşlarına sermaye aktarma aracı olarak kullanmak istedi” dedi.
“YAŞANANLARDAN SİYASİ İKTİDAR DERS ÇIKARMADI”
Siyasi iktidarın yaşananlardan hiçbir ders çıkarmadığını deprem sonrasındaki uygulamalarıyla bir kez daha gösterdiğini söyleyen Koramaz, konuşmasına şöyle devam etti: “Daha arama kurtarma faaliyetleri bile tamamlanmadan, gerekli deliller toplanmadan alelacele enkaz kaldırma çalışmaları başlatıldı. Enkazlar bile kaldırılmadan 200 bin konutun inşası için sözleşmelerin yapıldığı ilan edildi. 126 No’lu Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile afet bölgesindeki iskan alanlarının belirlenmesinde, imar planlarının hazırlanmasında ve her türlü yapının inşasında tüm yetkilerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devredildi. Henüz jeolojik inceleme ve etütler bile yapılmadan yeni yerleşim yerlerinin temel atma törenlerinin yapılacağı duyuruldu.
“‘BEN YAPTIM, OLDU’ ANLAYIŞI FELAKETE DAVETİYE ÇIKARIR”
Tek adam rejiminin “ben yaptım, oldu” anlayışının devamı olan bu uygulamaların bilime ve tekniğe uygun hiçbir yanı bulunmamaktadır. Yapılmak istenen şey halkın barınma sorununun çözümü değil, bir seçim propagandası olduğu çok açıktır. Gerekli inceleme ve hazırlıklar yapılmadan atılacak her adım, yapılacak her konut yeni felaketlere davet çıkarmak anlamına gelmektedir. İnsanların çaresizliğinin bir seçim malzemesine dönüştürülmesine izin veremeyiz. Depremin yıktığı binlerce yıllık kadim kentlerimizin tarihsel, kültürel, demografik, sosyal yapısının alelacele verilen kararlarla yok edilmesine sessiz kalamayız.”
“EN TEMEL İHTİYAÇLAR TAM ANLAMIYLA KARŞILANABİLMİŞ DEĞİL”
TMMOB olarak depreminin ilk gününden itibaren seferberlik içinde olduklarını dile getiren Koramaz, “Yaptığımız inceleme ve görüşmelerden yola çıkarak bir rapor hazırlayarak kamuoyuyla paylaşacağız. Ama sizin kanalınızla şunu şimdiden söylemekte fayda görüyorum: bölgedeki depremzedelerin hijyen, barınma ve beslenme gibi en temel ihtiyaçları bile tam anlamıyla karşılanabilmiş değil. Özellikle ilçe merkezleri henüz kendi başına ayakta durabilecek durumda değil. Bu yüzden bölge halkıyla yardımlaşmaya, dayanışmaya devam etmemiz gerekiyor. Bir çağrı da siyasi iktidara yapmak istiyorum. Bölge halkının en önemli sorunu barınma. Gezdiğimiz yerleşimlerde geçici barınma alanlarının henüz tamamlanmadığını gördük. İktidar derhal bu soruna çözüm bulmalı, depremzedelerin insani koşullarda barınmaları için geçici barınma alanlarını tamamlamalıdır” dedi.
