9 Ekim 2025 itibarıyla, İsrail ile Hamas arasında “ateşkes anlaşmasının ilk aşaması” konusunda uzlaşma sağlandı. Bu adım, Donald Trump’ın açıkladığı Orta Doğu Barış Planının bir parçası. İki yılı aşkın süredir süren savaşın son bulması umudunu taşıyor.
Ancak anlaşma, kalıcı barış için yalnızca ilk adım. İkinci ve üçüncü aşamalarla birlikte tam ateşkes ve nihai çözüm hedefleniyor.
İlk Aşamanın Detayları
Esir Takası:
Hamas, Gazze’de tuttuğu yaklaşık 48–50 İsrailli esiri serbest bırakacak. Bu grubun 20’sinin hayatta olduğu tahmin ediliyor. İsrail ise yaklaşık 2.000 Filistinli mahkûmu bırakacak. Serbest bırakılacakların tamamı “onurlu bir biçimde” teslim edilecek.
Kısmi Ateşkes ve Çekilme:
Taraflar, kısa süreli bir ateşkes uygulayacak. İsrail, Gazze’nin bazı bölgelerinden çekilecek. Tam çekilme, sonraki aşamalarda gündeme gelecek.
İnsani Yardım ve Yeniden İnşa:
Anlaşma, Gazze’ye yönelik insani yardımların artmasını ve yeniden inşa çalışmalarının başlamasını öngörüyor. BM, kalıcı ateşkesin sağlanmasını ve çatışmaların tamamen bitirilmesini şart koşuyor.
Sonraki Aşamalar ve Belirsizlikler
İkinci aşama, tam ateşkes ve İsrail’in Gazze’den tamamen çekilmesini kapsıyor. Üçüncü aşama ise tüm esirlerin serbest bırakılması ve uzun vadeli barış mekanizmalarının kurulmasıyla tamamlanacak.
Hamas, hem sivil hem askeri tüm İsrailli esirlerin iadesini içeren bir çerçeveye onay verdi.
Anlaşma, Trump’ın bölge gezisi sırasında duyuruldu. BM Genel Sekreteri, bu gelişmeyi “savaşın sona ermesi için umut verici” olarak nitelendirdi. Ancak tam uygulama için müzakereler sürüyor. Özellikle İsrail’in tam çekilme tarihi hâlâ belirsiz.
İki Yıllık Savaşın Bedeli
7 Ekim 2023’te başlayan Gazze Savaşı, iki yıl içinde ağır bir insani yıkım yarattı.
9 Ekim 2025 itibarıyla resmi veriler şöyle:
- Toplam ölü sayısı: 69.100’den fazla
- Filistinli ölü: 67.144
- İsrailli ve yabancı ölü: 1.983
- Yaralı sayısı: 169.000’i aştı
Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre, ölü sayısı 67.183’e, yaralı sayısı ise 169.841’e ulaştı.
Savaş, Gazze nüfusunun %3’ünden fazlasının ölümüne neden oldu. BM verilerine göre 917 sağlık çalışanı, tesislere yönelik saldırılarda yaşamını yitirdi. Açlık, hastalık ve travmalar dolaylı ölümleri artırdı.
Zorunlu Göç ve İnsani Kriz
Gazze’de yerinden edilenlerin sayısı rekor düzeye ulaştı.
- İç göçmen sayısı: 1,9 milyon kişi (nüfusun %90’ı)
- Durum: Çoğu, kuzeyden güneye zorla sürüldü. Barınak ve gıda yetersizliği had safhada.
BM raporlarına göre, bu insanların büyük kısmı “insani olmayan koşullarda” yaşıyor. Ateşkesin uygulanması, bu kitlesel krizin hafifletilmesinde kritik bir rol oynayacak.
Bölgesel Tepkiler: Temkinli Destek
Orta Doğu ülkeleri, Trump’ın Gazze barış planını genel olarak olumlu karşıladı. Ancak kalıcı barış için ek adımlar talep ediliyor.
5 Ekim 2025’te yayımlanan ortak bildiride, Türkiye, Ürdün, BAE, Suudi Arabistan, Katar ve Mısır dışişleri bakanları, Hamas’ın öneriye verdiği yanıtı “olumlu bir adım” olarak tanımladı.
Filistin Yönetimi de planı “savaşı sona erdirme yönünde umut verici” buldu.
Suudi Arabistan ve BAE, anlaşmanın bölgesel istikrarı güçlendireceğini belirtti.
Ürdün Kralı Abdullah II, ateşkesin “tüm esirlerin serbest bırakılması ve Gazze’nin yeniden inşasıyla tamamlanması” gerektiğini vurguladı.
Mısır ise arabuluculuk görevini sürdürerek, geçici ateşkesin kalıcı barışa dönüşmesi gerektiğini açıkladı.
Toplamda sekiz ülke (Türkiye, Ürdün, BAE, Endonezya, Pakistan, Suudi Arabistan, Katar, Mısır) planı destekledi.
Buna karşın bazı uzmanlar, anlaşmayı “yarı pişmiş” olarak değerlendiriyor ve daha kapsamlı bir çerçeve çağrısında bulunuyor.
Paris’te Gazze Zirvesi: “Ertesi Gün” Planı
Fransa bugün, 9 Ekim 2025’te, Paris’te Gazze’nin “savaş sonrası geleceğini” tartışmak üzere bir bakanlar düzeyinde toplantı düzenliyor.
Toplantıya ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar, AB ülkeleri ve Arap devletlerinin temsilcileri katılıyor.
Görüşmelerin odağında Gazze’nin yönetimi, silahsızlandırma planı, yeniden inşa mekanizmaları ve Filistin Yönetimi’nin rolü var.
Fransa Dışişleri Bakanlığı, taraflara “ateşkes planını hemen uygulama” çağrısı yaptı.
İsrail ise zirveye sert tepki verdi ve “Gazze’nin geleceğini belirleme hakkının elinden alındığını” iddia etti.
Paris toplantısı, Mısır’daki (Şarm el-Şeyh) müzakerelerin devamı niteliğinde görülüyor. Zirveden çıkacak sonuçlar, ateşkesin ikinci aşamasına yön verebilir.
Analiz: Kalıcı Barış Mümkün mü?
Trump’ın planı, savaşın şiddetini dindirme potansiyeline sahip. Ancak birçok gözlemci, planın siyasi çıkarlar ve ABD seçim takvimiyle bağlantılı olduğunu düşünüyor.
Hamas için bu ateşkes, nefes alma ve yeniden yapılanma fırsatı olabilir. İsrail ise iç kamuoyundaki baskılara rağmen “tam çekilme” konusunda isteksiz görünüyor.
Gerçek barışın, yalnızca askeri değil, insani ve siyasi bir uzlaşı ile sağlanabileceği vurgulanıyor. Gazze’nin geleceği, artık yalnızca bölge halkının değil, tüm dünyanın vicdanını test edecek bir meseleye dönüşmüş durumda.
