“Bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir.” — Sokrates
Ülkemizin sağlık politikalarına bilimle yön veren, Onkoloji alanında derin birikimiyle tanınan Prof. Dr. Erdem Göker’i “Sağlık Haktır” programımızda ağırlamak benim için büyük bir onur ve aynı zamanda kamusal bir görevdi.
Bir ay önce İLKSES-TV’de “Kanser Tedavisinde Yeni Gelişmeler” programında konuğumuz sevgili Erdem Göker hocamdı. Hem bilimsel hem insani yönüyle bize çok şey kattı.
Kendisine, kısık sesiyle dahi bu yayına katılarak bilgi paylaşımında bulunduğu için içtenlikle teşekkür ediyorum.
Konu daha iyi anlaşılması için, her zaman yaptığımız üzere ana başlıklarla konuyu açmaya çalışayım.
Programdan Öğrendiklerim, Notlarım ve Derslerim
1. En Sık Görülen Kanserler Artık Ortaklaşıyor
Eskiden erkeklerde akciğer, kadınlarda meme kanseri öne çıkardı. Ancak bugün her iki cinsiyette de akciğer kanseri en sık görülen tür olarak karşımıza çıkıyor.
Meme, prostat, kolon ve mide kanserleri de yaygınlığını sürdürüyor.
Önemli Not: Kanser türleri artık cinsiyet farkı gözetmeden tüm toplumu etkiliyor.
2. Sigara ve Tütün Ürünleri: Artık Tartışmasız Birinci Suçlu
Erdem Hoca çok net konuştu:
“Sigara içen birinin ‘Neden kanser oldum?’ deme hakkı yok!”
Sigara sadece akciğer değil; prostat, mesane, pankreas ve rahim ağzı kanserleriyle de ilişkili.
3. Akraba Evliliği ve Genetik Yük: Tehlikeli Bir Kombinasyon
Özellikle kolon kanseri gibi bazı türler, genetik mutasyonlarla nesilden nesile aktarılabiliyor.
Aile öyküsü olanlar tarama programlarına erken yaşta başlamalı.
4. Koruyucu Hekimlik Olmadan Kanserle Savaş Mümkün mü?
Erdem Hocam ısrarla vurguladı:
“Koruyucu Hekimlik Türkiye’de ihmal ediliyor, tedavi hekimliğinin cazibesi ve ekonomik artılarının altında eziliyor.”
Koruyucu sağlık politikaları yeniden kamu politikası haline getirilmeli.
5. Kadınlarda Meme ve Rahim Ağzı Kanseri Taramaları
- 40 yaş üstü kadınlar mutlaka mamografi çektirmeli.
- HPV aşısı kız ve erkek çocuklara 9 yaşından itibaren uygulanmalı.
- HPV aşısı sadece rahim ağzı değil, baş-boyun kanserlerini de azaltıyor.
6. Beslenme ve Takviyeler: Sağlık İçin mi, Görsellik İçin mi?
Protein tozları ve bilinçsiz takviyeler testis ve karaciğer kanserine yol açabiliyor.
Sağlık için spor yapan biri, kendini hasta etmemeli.
7. Tarama Testleri: Erken Tanı Mümkün Ama Her Zaman Değil
- Kolon kanseri: Gaita’da gizli kan testi ve 50 yaş üstü kolonoskopi şart.
- Akciğer kanseri: Sigara içenlerde yıllık düşük doz tomografi.
- Meme ve serviks kanserleri: Mamografi ve HPV testi çok önemli.
8. Yapay Zeka Onkolojiye Nefes Aldırıyor
- Tomografi görüntüleri analizi
- Patoloji slaytları yorumlanması
- Genetik testlerin sınıflandırılması
Beni en çok etkileyen: Kan örneğinden akciğer kanseri tanısı konabiliyor olması.
9. Geleceğin Umudu: İmmünoterapi ve Akıllı İlaçlar
- İmmünoterapiler artık Türkiye’de geri ödeme kapsamına girdi.
- Akıllı ilaçlar, genetik mutasyonları hedef alıyor.
- Erdem Hoca’nın net vurgusu:
“İlaç endüstrisinin değil, bilimin yolundan gitmeliyiz.”
10. Multidisipliner Yaklaşım: Tümör Konseyleri
Patoloji, radyoloji, cerrahi, onkoloji ve enfeksiyon uzmanları birlikte karar veriyor.
“Hasta sadece rakam değildir; bireysel planlama esastır.”
11. Sonuç: Ne Yapmalıyız?
- Koruyucu hekimlik
- Bilimsel takip
- Topluma yayılmış tarama hizmetleri
- Kamu destekli aşı ve ilaç politikaları
- Doğru beslenme, sigarasız ve hareketli yaşam
Bilim, umut ve toplumcu sağlık politikası olmadan gerçek bir başarıdan söz edemeyiz.
Kıymetli hocam Prof. Dr. Erdem Göker, bilgi birikimiyle bizlere çok değerli katkılarda bulundu.
Sesiniz kısık da olsa, sözleriniz yüksek sesle yankılandı.
Sağlık haktır, bilim yol göstericimizdir.
Ve sözlerimi neşeli bir Burdur türküsüyle bitireyim:
Erik Dalı Gevrektir — Özgür Kaya & Yücel Paşmakçı
Erik Dalı Gevrektir
Erik Dalı Gevrektir
Amanın Basmaya Gelmez
Haydi Basmaya Gelmez
El Gızı Naziktir
El Gızı Naziktir
Amanın Küsmeye Gelmez
Amanın Küsmeye Gelmez
Sevgiler,
Dr. Mustafa Torun
