MunzurPress bölge illerde sokağın nabzını tutmaya devam ediyor. Şanlıurfa’dan sonra bu kez de Van sokaklarının nabzını tuttuk. Birçok Vanlı HDP’nin kendi cumhurbaşkanı adayı ile seçimlere girmesini istedi.
Şenol BALI/VAN
Van sokaklarında mikrofon uzatığımız vatandaşların çoğunluğunun HDP’nin cumhurbaşkanı adayının Selahattin Demirtaş’ın olmasını istediği, Gülten Kışanak ve Ahmet Türk’ün aday olmasını isteyenlerin de sayısının fazla olduğu görüldü. Van sokaklarında Millet İttifakı’nı destekleyeceklerini söyleyen bazı vatandaşlar ise Kılıçdaroğlu veya İmamoğlu’nu cumhurbaşkanı adayı olarak görmek istediklerini dile getirdi.
Nüfusu bir buçuk milyona dayanan Van, bölgenin metropol kentlerinden. Çevre kentlerden önemli bir göç alan Van’da yapılan son genel seçimlerde HDP, oyların yüzde 60’ına yakınını alarak 5 milletvekili çıkarırken AKP ise yüzde 32 alarak meclise 3 vekil gönderdi. Bir yıl sonrasında yani 31 Mart 2019’da yapılan yerel seçimlerde, HDP oyların yüzde 53’ünü, AKP ise yüzde 40’ını alarak yarışı tamamladı. Bu sonuçla Van Büyükşehir Belediyesi’ni ve 9 ilçe belediyesini HDP, 4 ilçe belediyesini ise AKP kazandı. Ancak Tuşba, Edremit ve Çaldıran ilçelerinde seçimi HDP önde tamamlanmasına rağmen Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edildikleri gerekçe göstererek HDP’den bul ilçelerde belediye başkanı seçilen adaylara mazbata verilmemesine karar erdi. Bu karar doğrultusunda bu ilçelerde ikinci gelen AKP’li adaylar başkanlık koltuğuna oturdu.
Seçimlerden kısa bir sonra 19 Eylül 2019 tarihinde önce Van Büyükşehir Belediyesi’ne, devamında da diğer ilçe belediyelerine kayyum atandı ve halihazırda kentte HDP’nin yönettiği belediye bulunmuyor.
HDP’LİLER HDP’NİN KENDİ ADAYIYLA SEÇİME GİRMESİNİ OLUMLU KARŞILADI
14 Mayıs’ta yapılacağı açıklanan seçimlerden önce MunzurPress olarak Van sokaklarına çıktık, halkın nabzını tuttuk. Mikrofon uzattığımız yurttaşların bir kısmı yorum yapmamayı tercih etti. Bunların arasında kadınların yoğunlukta olması dikkat çekti. Konuşmayı tercih eden yurttaşların çoğunluğunun tercihi HDP’den yana oldu. HDP’yi destekleyeceğini söyleyenlerin ezici çoğunluk, HDP’nin kendi adayıyla seçimlere girmesini olumlu bulduğunu dile getirdi.
Görüşünü sorduğumuz ve ismini açıklanmasını istemeyen bir yurttaş, “HDP’yi destekleyeceğiz. Kendi adayıyla girmesi daha iyi. Aday olarak kimi gösterecekleri önemli değil’” dedi. Bir başka yurttaş, “Biz HDP’liyiz. İttifak kursun istemiyoruz. Akşener ile neden ittifak kursun ki. Kendi adayıyla girmesi daha iyi. Aday olarak da Demirtaş’ı istiyoruz.” ifadelerine yer verdi.
HDP’yi destekleyeceğini bildiren bir başka Vanlı ise cumhurbaşkanı adayı olarak eski genel Başkan Selahattin Demirtaş’ı görmek istediklerini ifade etti. Van sokaklarında Ahmet Türk ve Gültan Kışanak isimlerini de aday olarak istediğini dillendirilen bazı vatandaşlar da görüşlerini açıkladılar.
Görüşlerini açıklayan ancak isimlerini vermek istemeyen bazı Vanlılar ise ise adayın önemli olmadığını, her türlü partilerini destekleyeceklerini belirtti. Başka bir Vanlı ise “Bizim tercihimiz HDP. Kendimize vereceğiz. Kendi adayıyla seçime girmesi olumlu. İkinci tur için düşünmemiz lazım. Demirtaş veya Gültan Kışanak aday gösterilebilir.” sözlerine yer verdi. Bir diğer yurttaş da şu sözleri kullandı: “Aday olarak Demirtaş’ı göstermek isteriz. Millet ittifakında aday olacak kimse yok. Oy verebileceğimiz biri görünmüyor. O yüzden vereceğimiz parti belli. HDP kime oy ver dese veririz.”
Görüş veren diğer yurttaşlar ise: “Ben HDP’ye oyumu veriyorum. Barışı savunuyor. Kendi adayıyla girmesi normal. Demirtaş’ı çıkarmazlar, çıkarsa ona veririz.”
“HDP DIŞINDA BİR PARTİYE OY VERMİYORUZ. ADAY OLARAK DEMİRTAŞ’I İSTİYORUZ, O OLMASA DA HDP’YE VERECEĞİZ”
Gençlerin eğilimlerini genel olarak HDP’den yana açıklarken Bir genç, “Kendi adayıyla girmesi normal ve doğru. Adı HDP diye dışlanmış. Onarı da destekleyen insanlar var. Biz Kürdüz bizi temsil eden parti o. HDP’den sonra CHP’yi hedef aldılar bakalım sırada kim var?” dedi.
HDP’lilerin bir kısmı millet ittifakına destek istedi, bir kısmı ikinci turdaki anlaşmayı işaret etti.
HDP’ye oy vereceğini söyleyenlerin bir kısmı partinin kendi adayıyla yarışa girmesinin Cumhur ittifakı’na yarayacağı yorumuna yer verdi. O yurttaşlardan biri “Cumhur İttifakı miadını doldurdu. Kullanım tarihi geçti. HDP’nin kendi adayıyla girmesi Cumhur İttifakı’na destek olur. Sanki rüşvet verdiler kendi adayını çıkar diye. Millet ittifakı bu durumda seçilmez. HDP desteklemeli Millet İttifakı’nı.” şeklinde konuştu. Başka bir yurttaş,” HDP kimi isterse destek verir. Kendi adayıyla kazanamaz ama İYİ Parti’den fazla alır. İkinci turda CHP’yi desteklese iyi olur.” diyerek CHP’nin desteklenmesi gerektiğini söyledi.
HDP’ye oy vereceğini söyleyen bir yurttaş, HDP’nin ikinci turda yapacağı anlaşma doğrultusunda ittifaklardan biri için karar vermesi gerektiğini söyledi. ‘Bu durumda hiçbiri kazanamaz. İkiniz turda HDP kimden yana olursa o kazanır. HDP de belli anlaşmalarla hareket eder. Bireyler isteyecek. Tahliyeler olacak, bakanlıklar verilecek. Körü körüne vermemeli kimseye. Ben HDP’liyim karşılıksız bir oy verilirse oyumu yakarım.”
Bir başka yurttaş da HDP’nin oynadığı kilit role dikkat çekti: “Kendi adayıyla seçimlere girmesi çok doğru bir karar. Kimi gösterdiği önemli değil. Seçim de ikinci tura kalır. HDP her iki taraf için de önemli. O olmazsa hiçbiri kazanamaz.”
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN TEKRAR DEVAM ETMESİ GEREKTİĞİNİ SÖYLEYENLER DE OLDU
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimlerde galip geleceğini düşünenlerin sayısı da yüksekti. Bir yurttaş: “Eski Cumhurbaşkanı kazanır. Sayın Erdoğan devam eder. Altılı Masa’ya inanmıyorum, aylardır aday çıkaramıyorlar. HDP kendi adayıyla yarışsın istiyorum ama kazanamaz. Erdoğan Altılı Masa’dan daha iyi. 6 kişinin yapacağı yemek tuzsuz olur.” dedi. Bir başka yurttaş, “Yapabilecek en iyi kişi AK Parti. Şu an bir geçmişi ve tecrübesi var. Ondan iyisi yok. AK Parti alır. HDP de iyi bir puan alır.” ifadelerini kullandı. “Cumhurbaşkanı gitmemeli. Bu cumhurbaşkanı giderse Türkiye batar. Bu giderse çok ararız.” diyen bir yurttaş ise HDP’nin kendi adayıyla seçime girmesinin iyi olduğunu dillendirdi.
Bir başka yorum ise “Memlekete faydalı olan olur inşallah. Bundan öncekileri de gördük. Hangisi bunun yaptığını yaptı. Mevcut hükümet devam etmeli” şeklinde oldu.
‘’CUMHUR İTTİFAKI VE HDP İKİNCİ TURDA BERABER HAREKET EDECEK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı desteklediğini söyleyen yurttaşlardan biri ise ikinci turda AKP ve HDP’nin ittifak yapacağını söyledi ve şöyle devam etti: ‘Erdoğan kazanır. Onun Allah’ına kurban. İstersen şimdiden gidip noterden imzalayalım, kesin Erdoğan alır. Millet ittifakı’nda altı kişi var, bir evin altı reisi olur mu? Hiçbir tanesi bir iş yapamaz. Bak adam yolları, tünelleri her şeyi yaptı. Ekonomi de düzelecek. HDP benim iki gözümdür. Cumhur ittifakı ile bir olacaktır. İkinci turda yüzde yüz beraber hareket edecekler. ‘’
MİLLET İTTİFAKI’NDA ÇOK SESLİLİK ELEŞTİRİ KONUSU OLDU
HDP’li ve AKP’li yurttaşların büyük oranda görüş birliğinde olduğu konu ise Millet İttifakı ve ittifakta yer alan altı partideki çok seslilik oldu. Bir yurttaş, ‘’Hepsini gördük. Gün ekmeğine muhtaç olduğumuz günler oldu. Ama herkesin altında araba var. Bundan daha iyisi ne olabilir? O altı kişi ne yapabilir, her biri bir taraftan çalacak. Türkiye’yi eski haline götürecek. O yüzden en güzeli Erdoğan’dır. HDP seçilse ona da veririz ama seçilmez.‘’ dedi. Bir diğer yurttaş, ‘’Cumhurbaşkanı Erdoğan dışında kimse kazanamaz. Taraftarı değilim ama durum bunu gösteriyor. Altılı Masa’dan bir şey çıkmaz. HDP bunlardan daha yekpare.‘’ ifadelerini kullandı.
Bir başka yurttaş ise ‘’Millet ittifakı uygun değil. Her bir kafadan bir ses çıkıyor. Sonuca ulaşamayız böyle. İmamoğlu olsaydı iyi olurdu. Ama şu an Erdoğan seçilecek. HDP kendi adayıyla girerse kaybeder. İttifak yapmalı.” dedi.
MİLLET İTTİFAKI’NI DESTEKLEYECEĞİNİ SÖYLEYENLERİN ADAY TERCİHİ KILIÇDAROĞLU VE İMAMOĞLU
Van sokaklarında CHP veya Millet ittifakı’nı destekleyeceklerini dile getiren vatandaşlar ise aday olarak Kemal Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu’nu görmek istediklerini aktardı. İsmini açıklamak istemeyen bir Vanlı şu düşünceleri dile getirdi; ‘’CHP’ye vermeyi düşünüyorum. Onlar kazanacak. HDP de kendi adayıyla seçime gitmesi daha makul. Millet ittifakı’ndan kazanacağından eminim. Aday olarak da Kılıçdaroğlu’nu istiyoruz.’
VAN’DA HERKESİN ORTAK SORUNU YOKSULLUK VE EKONOMİ
Görüşlerine başvurduğumuz tüm Vanlıların ortak sorunu ise yoksulluk ve ekonomi oldu. Ekonomiden ve hayat pahalılığından şikâyet eden Vanlılar bir an önce yoksulluğun ve hayat pahalılığının önüne geçilmesini istediler. AKP’li olduğunu belirten yurttaşlar, geçmişte yapılan hizmetleri hatırlatarak; “Bu hükümet iyi ve yararlı hizmetler yaptı ama günümüzde artık ekonomi çok kötüye gidiyor. Ekonomiyi kim düzeltecek, insanları bu yoksullukta kim kurtaracak onu düşünüyoruz. Görünen o ki hükümet bu ekonomik krize çözüm bulamayacak. Artık görünün bir gerçek var Türkiye yeni bir yönetim anlayışı ile yönetilmelidir.”
