Nobel Tıp Ödülü, COVID-19’a karşı mRNA aşılarının geliştirilmesinde önemli katkılarda bulunan Macar bilim insanı Katalin Karikó ve Amerikalı bilim insanı Drew Weissman’a verildi. Nobel Asamblesi sekreteri Thomas Perlmann, ödülün kazananlarını Stockholm’de düzenlenen basın toplantısında pazartesi günü açıkladı.
Jüri, Karikó ve Weissman’ın “Covid-19’a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesine olanak sağlayan nükleik asit bazlarındaki değişikliklere ilişkin keşifleri nedeniyle” seçildiğini duyurdu. Yapılan açıklamada, bu keşiflerin insan sağlığına yönelik büyük bir tehdide hızlı bir şekilde yanıt verilmesine katkı sağladığı vurgulandı.
Her iki bilim insanına da ödül kazandıkları telefonla bildirildi ve bu haberi büyük bir mutlulukla karşıladılar. Karikó, şu anda Macaristan’daki Szeged Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürmekte, Weissman ise hala Pensilvanya Üniversitesi’nde görev yapmaktadır.
Karikó ve Weissman, 1990’lı yıllarda Pensilvanya Üniversitesi’nde birlikte çalışırken mRNA alanına ilgi duymaya başladılar. Yaptıkları çalışmalar, COVID-19 salgınına karşı geliştirilen mRNA aşılarının temelini oluşturdu.
Geçen yılın Nobel Tıp Ödülü sahibi olan İsveçli Svante Pääbo, Neandertal genomunun tam dizilimi ve tarih öncesi dönemlerden günümüz insan genlerine dair bilgilerin araştırılması konusundaki çalışmalarıyla ödüllendirilmişti.
Nobel Ödülü
Nobel Tıp Ödülü’nün kazananlarına, Nobel’in tarihindeki en yüksek nominal değeri olan on bir milyon kron (920 bin euro) para ödülü veriliyor.
Nobel Vakfı, mali durumunun iyileşmesi sebebiyle ödül miktarını geçtiğimiz ay artırdığını duyurdu.
Nobel ödüllerinin dağıtımına bu hafta devam edilecek;
Fizik ödülü salı günü
Kimya ödülü çarşamba günü
Perşembe günü edebiyat ödülü
Cuma günü ise Oslo’da verilen barış
Ekonomi ödülünün kazananı ise gelecek pazartesi günü açıklanacak.
mRNA Nedir?
mRNA, ya da uzun adıyla mesajcı ribonükleik asit, birçok canlı için ana genetik malzeme olan DNA’dan (deoksiribonükleik asit) üretilen, DNA’nın çift zincirli olmasının aksine tek zincirli olan bir biyomoleküldür. Mesajcı RNA (mRNA), hücre çekirdeğinden geçerek sitoplazmaya ulaşabilir ve DNA’da saklanan genetik bilgiyi ribozom adı verilen ve proteinlerin sentezlenmesini sağlayan organele taşıyabilir.mRNA tarafından DNA’dan ribozoma taşınan bu bilgiler, tRNA isimli bir diğer RNA molekülünün yardımıyla, tek tek aminoasitlerin üretilmesini ve bunların birleştirilerek hem hücrenin inşasında, hem de hücre içi süreçlerin çalışmasında rol alan proteinlerin oluşturulmasını sağlar.