Küresel Hastalık Yükü raporlarının verilerine göre hava kirliliği nedeniyle 2007-2017 yılları arasında ölüm ve sakatlık oranlarında yüzde 17,4’lük bir artış gerçekleşti. Temiz Hava Hakkı Platformu’nun “Kara Rapor 2020: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri” raporunun sonuç kısmında ise 2019 yılında, Türkiye’de hava kirliliğine dair yeterli veri bulunan 51 ilin, %98’inde Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) sınır değerlerinin, %70’inde ise ulusal sınır değerlerinin üzerinde olduğu saptandı. Raporda Türkiye’de 2019 yılında 60 ilde (%74) kanserojen olan ince partikül madde (PM2.5) miktarı hakkında yeterli veri olmadığına dikkat çekildi. Yeterli ölçüm yapılan kentler arasında bulunan Batman ise, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2017 verilerine göre Avrupa’nın havası en kirli kentleri arasında ikinci sırada yer alıyor. Son üç yıldaysa Batman’ın havası diğer kentlere göre belli oranda temizlenmiş olsa da risk devam ediyor. Batman’da özellikle dönemsel olarak artış gösteren hava kirliliği gözle görülür boyutlara ulaşıyor. Özellikle mısır hasadının olduğu eylül ayının ardından kasım ayına kadar yakılan anızlar ve yaz aylarında TÜPRAŞ ve TPAO tesislerinden salınımı yapılan yakıtlar kirliliği artırıyor. Kentin hava kirliliği oranları, yıl boyunca orta seviyelerdeyken Temiz Hava Hakkı Platformu’nun 2020 verilerine göre yeterli ölçüm yapılamayan kentler arasında Batman da yer alıyor. Son günlerde kentin kötü kokularında artış yaşanırken Batman Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanı Hasan Argunağa “Kentte acil önlemler alınıp şehrin havası temizlenmesi gerekmektedir” uyarısında bulundu.
EN AZ ÜÇ MAHALLEDE KOKU VAR
Son bir iki aydır kentin çeşitli noktalarından özellikle gece yarıları artan kokular bulunduğunu dile getiren Argunağa, “Görece olarak son günlerde kokularda azalma var. Bu da havaların artık serin olmasından olduğunu düşünüyoruz. Fakat son bir iki aydır ciddi şikayetler ve kendi tespitlerimiz vardır. Bu kokuların kanserojen kaynaklı olmasından endişe duyuyoruz. Bunun araştırılması gerekmektedir. Valilik ve bediyeden bunun araştırılması amacıyla çağrılar da bulunduk ama bugüne kadar dönüş olmadı” dedi. Argunağa, özellikle Şirinevler, Cumhuriyet ve Çarşı Merkezine yakın mahallelerden kokuların yayılım gösterdiğini belirtti. Geçmiş yıllarda da kentin havasının temizlenmesi amacıyla yargıya da taşındığını dile getirdiklerine dikkat çeken Argunağa, “TÜBİTAK dahi buraya gelip araştırma yaptı ama maalesef bu sorun bugün de devam ediyor” dedi. Devamında ise Argunağa, “Kentte acil önlemler alınıp şehrin havası temizlenmesi gerekmektedir” diyerek sözlerine eklemede bulundu.
ÇÖZÜM AĞAÇLANDIRMA
Son haftalarda ve yılın bu dönemlerinde partiküllerin çok fazla olduğunu ve önlemler alınması gerektiğine vurgu yapan Argunağa, “Bu mevsimde bu dönemde Diyarbakır’ın Bismil ve Silvan ilçelerinde yakınlan anızlardan dolayı 600 bin nüfüsu olan Batman’ın etkilendiğini söyleyebilir” dedi. Argunağa, “Kent sürekli göç alıyor ve çarpık bir imarlaşma da bulunuyor. Kent içinde rüzgâr koridorları çok yetersiz. Bundan dolayı da kentin havasının kirli kaldığını söyleyebiliriz. O yüzden önlemler alarak, kentin havasını nasıl temizleriz diye düşünerek adımların daha sağlıklı atılması gerekiyor. Kentte yeteri kadar ağaçlandırma yok. Bırakın kenti, il genelinde doğru düzgün bir ağaçlandırma faaliyeti bulunmuyor.” diyerek hava kirliliğiyle mücadele için ağaçlandırmanın önemine vurgu yaptı.
