Dersim Belediyesi Eşitlik Birimi tarafından daha önce üniversite öğrencilerine dönük düzenlenen atölyelerin ardından geçen pazar günü Belediye Konferans Salonu’nda ‘Regl Yoksulluğu Farkındalık ve Regl Tabusu’ başlığıyla buluşma gerçekleştirildi.
Çalışmada Sosyal Hizmet Uzmanı Sinem Çakar, toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında regl tabusu ve regl yoksulluğu konusunu ele aldı. Çakar, “Reglin bir tabu olarak ele alınması, görünür ve konuşulur olması önünde engel teşkil etmektedir. Regli olduğu gibi tanımlayamamak, regli gizlemek, regl kanından ve regl olmaktan utanmak, regl ile ilgili konuları dile getirememek gibi kültürel engeller; ped, tampon, menstrüel kap gibi ürünlerin yüksek vergilendirme ve zamlara tabii tutulması, ürünlerden bazılarının birçok yerde satılmaması gibi fiziksel engeller menstrüel dönemlerindeki kadınların ve onların regl deneyimlerinin ötekileştirilmesine aracılık etmektedir” ifadelerini kullandı.
Regl Yoksulluğu ve Regl Tabusu nedir?
Yapılan araştırmalara göre dünya genelinde en az 500 bin kadın yaşadıkları regl yoksulluğu sebebiyle okula, işe gidemiyor, sağlıklı yaşam hakkından mahrum bırakılıyor. Türkiye’de regl yoksulluğuna ilişkin ilk kapsamlı rapor Konuşmamız Gerek Derneği tarafından Ocak 2022’de yayınlandı. 2017’den beri regl yoksulluğu ve tabusu ile mücadele eden Konuşmamız Gerek Derneği tarafından yayınlanan raporda şu ifadeler yer alıyor: “Regl yoksulluğu, regl olan kişilerin bu dönemde kendilerine bakım vermelerini kolaylaştıran hijyenik ped, tampon gibi menstrüel ürünlere ve temiz su, çöp kutusu, temiz, güvenli bir tuvalet (veya oda) gibi temel ihtiyaçlara erişememe sorunudur. Konuşmamız Gerek Derneği olarak, regl hakkında açık ve doğru bilgiye, soruların sorulabileceği güvenli bir alan veya kişiye erişememe sorununu da regl yoksulluğunun bir parçası olarak görüyoruz. Regl yoksulluğunun temel nedenleri, regl olan kişilerin alım güçlerinin yetersizliği ve gelenekselleşmiş toplumsal cinsiyet rolleridir. Regl tabusu ise, regl olmanın ve regl yoksulluğunun konuşulmaması ve saklanması gereken ayıp, kirli, gizli bir konu olarak görüldüğü sosyal normdur. Regl yoksulluğu ve tabusu, temel olarak toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık ve
regl olan kişilere yönelik stigmalardan kaynaklanır. Regl yoksulluğu ve tabusu yalnızca ekonomik bir problem değildir. Bu, derin yoksullukla mücadele, sürdürülebilirlik, üreme adaleti ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin kesişiminde bir sosyal sorundur. Regl yoksulluğu ve tabusu, menstrüel ürünlere ve regl bakımı için gereken diğer imkanlara, temiz ve güvenli alanlara ve doğru bilgiye erişimsizlik nedeniyle başta vajinal enfeksiyonlar olmak üzere ciddi fiziksel sağlık sorunlarına ve beden algısı ve kimliğine ilişkin, tabu kültürünün baskısından kaynaklanan psikolojik sorunlara neden olabilir ve bir insan hakkı olan sağlık hakkının ihlalidir.”
Duygu Kıt/Dersim
