FIRAT BULUT
CHP Yedisu İl Genel Meclisi Üyesi Cemal İlkay Sondaj çalışmalarının içme sularına zarar verdiğini ve bu konuda suç duyurusunda bulunduklarını ancak sonuç alamadıklarını açıkladı.
Bingöl’de özel bir maden şirketi, geçtiğimiz yıl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan aldığı ruhsat ile Bingöl’ün Kığı ile Yedisu İlçeleri arasında kalan bölgede maden arama çalışmalarına başladı. Köylülerin tepkileri nedeniyle yaz aylarında bölgeye giremeyen şirket çalışanları, kış aylarında bölgede kimsenin olmamasını fırsata dönüştürerek sondaj çalışmaları başlattığı ve yapılan sondaj çalışmaları sonrası bölgedeki bazı köylerin içme suyu şebekelerinde ve su kaynaklarında zarar meydana geldiği belirtildi.
Kığı ve Yedisu arasında maden arama ve sondaj çalışmalarının yapıldığı Yağmurpınar ve Kaşıklı köylülerinde yaşayan vatandaşlar yapılan sondaj çalışmaları sonrası meydana gelen tahribatları cep telefonu kameraları ile de görüntüleyerek gazetecilere gönderdi. Köylüler dere yataklarında yapılan sondaj çalışmaları sırasında dere yataklarının kapanması sonrası karların erimesi ve yağmurların yağması sonrası oluşan seller nedeniyle bölgede büyük yarıkların oluştuğu ve içme suyu şebekelerinin de zarar gördüğünü belirtiyorlar.
YAKLAŞIK İKİ BİN HEKTARLIK ALAN İÇİN YEDİ YILLIK İZİN
Bölgede maden arama ruhsatı alan özel madencilik şirketinin bölgedeki 1919,98 hektarlık alanda ön arama dönemi için 1 yıl, genel arama dönemi için 2 yıl, detay arama için 4 yıl olmak üzere toplam 7 yıl maden arama ve sondaj çalışması için izin aldığı, maden arama ve sondaj çalışmalarının Yedisu ilçesine bağlı Yağmurpınar(Angeğ) Köyü ve Büyükdere Mezrası, Kaşıklı(Muşağ)Köyü ve Gömükan Mezrası, Döşengi(Melkan) Köyü ve Koşan Köyü’nde sondaj çalışmaları yapıldığı belirtiliyor.
SONDAJ ÇALIŞMASI KÖYLÜLERİN OLMADIĞI KIŞ AYLARINDA YAPILMIŞ
Kaşıklı köyünden Lütfiye Memişoğlu da bölgede maden ocağı istemediklerini, sondaj çalışması sırasında bile doğa tahrip olurken maden ocağı açılması durumunda doğanın büyük zarar göneceğini belirterek şu açıklamayı yaptı: “Daha önce maden aramak için gelenler oldu, tepki göstermemiz nedeniyle geri gittiler. Bu sefer köyde olmadığımız kış aylarında buraya gelerek sondaj çalışması yapılmış. Biz yaz aylarında geliyoruz köylerimize ve biz gittikten sonra gelip kazı yapmışlar. Hem doğayı kirletiyorlar, hem de içme sularımız zarar görüyor. Bu bölgeler bizim yaşam alanımız ayrıca nesli tükenme tehlikesi altında olan yaban hayvanlarının yaşam alanı. Burada yapılacak maden çalışmaları bölgeye ciddi düzeyde zarar verir.”
“ÖN ARAMA ADI ALTINDA ÇED GEREKTİREN İŞLEMLER YAPILDI”
Bölgedeki maden faaliyetlerine ilişkin görüştüğümüz CHP Yedisu İl Genel Meclisi Üyesi Cemal İlkay araştırma adı altında su kaynaklarının bulunduğu bölgelerde kazı çalışmaları yapıldığını belirterek şunları söyledi: “Arama adı altında bölgeye ciddi zararlar veriliyor. CHP ilçe encümeni olarak daha önce Yedisu Kaymakamlığı’na da Bingöl Valiliği’ne de dilekçe verdim, suç duyurusunda bulundum. Bize verilen cevapta buralarda sadece arama yapıldığı ve alanın ruhsatlı olduğu belirtiliyor. Burada maden arama faaliyetleri nedeniyle içme sularımız büyük zarar görüyor. Sondaj çalışmalarının yapıldığı alanın yakınlarında içme suları bulunuyor, yine tarım arazilerini sulamak için kullandığımız sular da bu bölgede” ifadelerini kullandı. İlkay Yedisu Kaymakamlığı’na verdiği dilekçeyi de paylaşarak, “Yapılan işlem kanuna uygun denildi. Ancak ÇED raporu gerektiren işlemler yapıldı, büyük iş makineleriyle kazı yapıldı.”
KÖYLÜLER MADEN FAALİYETLERİNE KARŞI TOPLANTI YAPTI
Sondaj faaliyetlerinin çevreye verdiği zararların öğrenilmesi üzerine köylüler bir araya gelerek toplantı gerçekleştirdi. Yağmurpınar köyünde yapılan toplantıya Kaşıklı köyü başta olmak üzere çevre köy ve mezralardan da yurttaşlar katılarak maden çalışmalarına karşı neler yapabileceklerini tartıştı. Yapılan tartışmalar sonucu ÇED sürecinin başlaması durumunda projeye karşı yaşam alanlarının sonuna kadar savunulacağı kararlaştırıldı. Yağmurpınar Köyü Muhtarı Serkan İlkay bölgede maden faaliyetleri yapılmasını istemediklerini belirterek şunları söyledi: “Geçtiğimiz günlerde gelip drone uçurdular, galiba harita çıkaracaklar. ÇED raporu yok henüz hazırlık yapıyorlar. Bizim içme suyumuz bu bölgede bulunuyor. Burada doğal yaşam var, hayvanlar, geyikler var. Bunların hepsi katledilecek. Devletten izin alarak yapıyorlar. Biz karşıyız, köylüler hepsi karşı. Yetkililerle yaptığımız görüşmelerde firmanın ön çalışma izni olduğu için bir şey yapamayacaklarını söylediler.”
Kaşıklı Köy Muhtarı Erkan Çağlı da yaptığı açıklamada yetkililer nezdinde yaptıkları görüşmelerden sonuç alamadıklarını belirterek şöyle konuştu: “İstemediğimize dair dilekçe verdik. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden gelen mühendis kanun olarak bir şey yapamayacaklarını belirti. Firma araçları halkın arazisinin içinden geçiyor. Nüfusumuz az olduğu için sesimizi duyuramıyoruz,engel olamıyoruz.”
Karakoçan Dayanışma İnisiyatifi de 4 Haziran 2022 tarihinde yaptığı yazılı açıklama ile maden faaliyetlerine tepki gösterdi. Maden arama çalışmalarının yapıldığı bölgede köylülerin su kaynaklarının bulunduğuna dikkat çekilen açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Geçim kaynakları hayvancılık olan bu köylülerin dağlardan gelen su kaynakları yapılan sondaj çalışmaları ile şimdiden telafisi mümkün olmayacak şekilde zarar görmüştür. Yedisu İlçe merkezi, Peri Suyu Vadisi’nin en geniş yerinde kurulmuş olup, ilçeye bağlı köyler de Peri Vadisi’nin içinde yer almaktadır. Verimli tarım arazilerinin ve nesli tükenme tehlikesi altında olan yaban hayvanlarının bulunmaktadır.”