Aile içi psikolojik şiddet, şiddet türleri içinde en zor tespit edilenidir. Erkek ya da kadın cinsiyet farkı göz etmeksizin kişinin kendini sürekli güçsüz, yetersiz, çaresiz, suçlu, güvensiz, başarısız, beceriksiz değersiz hissetmesine neden olur.
Kayaya damlayan suyun her damlada kayayı yıpratması ve uzun yıllar içinde ancak gözle görülebilen bir delik açılması, kayayı oyması gibidir aile içi psikolojik şiddet. Aile içi şiddette yavaş yavaş insan ruhunda derin yaralar açar.
Eşinden ilk kez hakaret, küçük düşürücü söz duyan, kısıtlayıcı davranış gören kişi bunu görmemezlikten gelir, önemsemez, haklı bir neden bulursa bu davranış süreklilik kazanır ve önlenemez psikolojik şiddete dönebilir.
Aile içi psikolojik şiddet, ailenin bir üyesinin diğer üye veya üyelerine karşı gösterdiği sözel davranış ve tutumdur. Şiddet gören ve şiddet gösterenin aynı evde oturması gerekmez. Kilometrelerce uzakta çalışan eşin ya da farklı şehirlerde oturan kayınvalide kayınpeder bile şiddet uygulayan kişi olabilir.
Psikolojik şiddet insanın ruhunda onarılması zor yaralara neden olmanın yanı sıra psikosomatik hastalıkların ortaya çıkmasına da neden olur. Bu nedenle geçiştirilmemesi, yok sayılmaması, inkâr edilmemesi gereken bir konudur.
Aile içi şiddet mağdurlarının ne yazık ki çoğunlukla kadınlar ve çocuklar olduğunu görüyoruz.
Fiziksel şiddette olduğu gibi psikolojik şiddetinde biyolojik nedenleri vardır;
- Bazı ruh hastalıkları
- Anti-sosyal kişilik
- Hormonlar
- Gerçeklikten uzaklaşma
- Kıskançlık
- Düşünce ve algılama bozuklukları
- Öfke kontrol bozuklukları
- Psikopatolojik kişilik bozukluğu
- Depresyon sayılabilir
Psikolojik şiddet kavramı içinde hangi davranış ve tutumlar vardır?
- Aşağılamak
- Küfür
- Tehdit
- Eleştiri
- Bağırma
- Sorgulama
- Alay etme
- Küçümseme
- Küçük düşürme
- Suçlama
- Yok sayma, ilgilenmeme
- İstemediği yerde, zamanda cinsel ilişkiye girme
- Başkaları ile cinsel ilişkiye zorlama
- Cinsel içerikli sözlerle taciz
- Eşin elinden parasını almak
- Zorla çalıştırmak
- İstemediği işte çalıştırmak
- Parasız bırakmak
- Arkadaşları ile görüşmesini kısıtlamak, engellemek
- Ailesi ile görüşmelerini kısıtlamak, engellemek
- Gideceği yerleri kısıtlamak, engellemek
- Sosyal iletişimini kısıtlamak
- Telefonunu kontrol etmek
- Giyimine karışmak, kısıtlamak, yasaklamak
- Sürekli suçlamak
- Kendini ifade etmesine izin vermemek
- Hayır demesine izin vermemek, her şeyi kabul etmesi için baskı yapmak
- Duygularını yok saymak
- Sırlarını yaymak
- Yeteneklerini, zevklerini küçümsemek, alay etmek
- Kendine bağımlı kılmak
- Telefonlarını açmamak, mesajlarına yanıt vermemek
- Konuşmalarını dinlememek veya dinlemiyor görünmek
- Sürekli akıl ve ruh sağlığını sorgulamak
- Sürekli kendini överek karşı tarafın kendisini yetersiz görmesine neden olmak
Psikolojik şiddet yaşayan kişilerde bir süre sonra,
- Yalnızlık
- Korku
- Özgüven eksikliği
- Huzursuzluk
- Sosyal fobi
- Aşırı gerginlik gibi sorunlar görülmeye başlayabilir
Psikolojik şiddetin ardından travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, panik atak gibi psikolojik hastalıklar çıkabilir. Bunların dışında eğer kişi içinde bulunduğu durumdan çıkış yolu bulamazsa, kendine zarar verme, intihar girişimleri ya da madde madde kullanımı, evlilik dışı ilişkilere başvurabilir.
Aile içi psikolojik şiddet ile başa çıkmanın ilk adımı yaşanılanın ilişkinin normal ve sağlıklı olmadığını kabul etmek ve bunu sorgulamak
İkinci adım karşılıklı durumu, sorunu ortaya koyup konuşulabiliyorsa konuşmak ve sonrasında uzman bir kişiden yardım almak
