Üretimi doğal ortamlarda yapılan bu ürünleri Siirt’ten alarak Van’a getiren 68 yaşındaki Yahya Toprak da bunlardan biri. Toprak, bu satış yönteminin bir gelenek haline geldiğini ve kendisinin de yıllardır bu şekilde geçimini yaptığını söylüyor.
Şenol Balı/Van
Tahin ve pekmez insan vücudu için verdiği faydayla bilinen besinler. Artık fabrikasyon üretimi de yapılan bu iki ürünün organik olarak üretildiği yerler hala var. Siirt ve ilçeleri tahin ve pekmezin eski usulle üretildiği bölgelerden. Siirt ve ilçelerindeki birçok köyde ateş üzerindeki kazanlarda kaynatılarak üretilen organik pekmezin yapımına devam ediliyor.
Yıllardır organik olarak yapılan tahin ve pekmezi kent kent gezerek satarak geçmişini sağlıyor
Sokak sokak gezerek el yapımı ürünleri satmaya çalışıyor
Siirt’in Eruh ilçesine bağlı Sağırsu Köyü’nden olan Toprak, yanına kilolarca tayin ve pekmezi alarak günler önce Van’a gelmiş. Toprak, ürünleri, üç tekerlekli bir yük arabasına yüklemiş ve kent merkezinde sokak sokak gezerek satmaya çalışıyor.
Toprak, ürünlerin hala sıcak olduğunu söylüyor, bittiğinde yenilerini isteyerek kış aylarına kadar satmaya devam edeceğini belirtiyor. Sağlığa oldukça faydalı olduğunu ifade ediyor ve yapım süreci hakkında şu bilgilere yer veriyor: “Pekmez için önce üzümler toplanıyor. Sonra eziliyor. Ezildikten sonra altına bırakılan kazana şırası akıyor. Şırayı ateşe bırakılıyor. Parmağını daldırabileceğin seviyeye gelene kadar kaynatıyorlar. Kıvamını aldıktan sonra başka bir kazana boşaltıyorlar. Süzülüyor, gözyaşları kadar berrak oluyor. Ondan sonra büyük kaplara doldurup yeniden kaynatıyorlar. Bu işlem sonunda yüzde sekseni gidiyor, yüzde yirmisi ancak kalıyor. Tüm süreçle elle yapılıyor ve doğal.”
İlgi var ama alan yok
Pekmez ve tahinin kilosunu ortalama 80 TL’den sattığını ifade eden Toprak, fiyatların çok artmadığını ancak alım gücünün düşmesinden dolayı ilgi duyan vatandaşların satın alamadığını söylüyor. “Kilosunu 80 TL’den satıyoruz. Siirt’te farklı rakamlara satanlar da var. Bir haftadır Van’a getirdim. Sıcacık hala. Bunlar bittiğinde daha yenilerini isteyeceğim. İlgi var ama milletin alım gücü zayıf. Pazarlık yapıyorlar, almak istiyorlar ama güçleri yetmiyor.”
Toprak, ürünlere ilgi duyan yurttaşların eskisi gibi satın alamadığını söylüyor
